Wat is dyslexie precies?
Dyslexie is een hardnekkige leerstoornis die voornamelijk invloed heeft op het lezen en spellen. Mensen met dyslexie hebben moeite met het herkennen van woorden, het correct schrijven van woorden en vaak ook met het automatiseren van leesvaardigheid. De ernst en uitingsvorm kunnen verschillen van persoon tot persoon.
De erfelijkheid van dyslexie
Wat zeggen de onderzoeken?
Verschillende wetenschappelijke onderzoeken wijzen erop dat dyslexie grotendeels erfelijk is. Dit betekent dat als één van de ouders dyslexie heeft, de kans groter is dat het kind het ook ontwikkelt. Onderzoeksresultaten tonen dat de kans op dyslexie bij kinderen van ouders met dyslexie varieert tussen de 30% en 60%.
Genetische factoren
Er zijn bepaalde genen gevonden die geassocieerd worden met het risico op dyslexie. Toch is dyslexie niet tot één enkel gen terug te leiden. Het gaat om een combinatie van genetische en omgevingsfactoren. Dit maakt het lastig om op basis van genetisch materiaal met zekerheid te zeggen of een kind dyslexie zal ontwikkelen.
Omgevingsinvloeden en vroegtijdige signalen
Niet alleen erfelijkheid speelt een rol
Hoewel genetica een belangrijke factor is, zijn ook omgevingsinvloeden van groot belang. Kinderen die opgroeien in een taalrijke omgeving, waar veel wordt voorgelezen en met taal wordt gespeeld, hebben een grotere kans om compenserende strategieën te ontwikkelen, ook als ze aanleg voor dyslexie hebben.
Hoe eerder, hoe beter
Het is belangrijk om vroeg te signaleren of een kind risico loopt op dyslexie. Door al op jonge leeftijd aandacht te besteden aan taalontwikkeling en fonologisch bewustzijn, kunnen ouders en leraren veel eerder de juiste ondersteuning bieden. Kinderen met ouders of broers en zussen met dyslexie verdienen hierbij extra aandacht.
Wat kun je doen als dyslexie in de familie zit?
Laat je kind testen
Wanneer je merkt dat je kind moeite heeft met lezen of spellen, is het verstandig om een dyslexietest aan te vragen. Dit kan via school of een gespecialiseerde instantie. Vroege diagnose maakt het mogelijk om op tijd passende ondersteuning te bieden, zoals remedial teaching of speciale hulpmiddelen.
Stimuleer taal in het dagelijks leven
Door samen te lezen, spelletjes te doen met letters en woorden, en gesprekken te voeren thuis, kan de taalvaardigheid van kinderen worden gestimuleerd. Ook audioboeken kunnen hierbij een waardevolle aanvulling zijn voor kinderen die lezen moeilijk vinden.
Houd rekening met erfelijke belasting
Als dyslexie in de familie voorkomt, is het goed om hier alert op te zijn. Ouders kunnen hun ervaring gebruiken om hun kind beter te begeleiden. In veel gevallen hebben ouders met dyslexie praktische handvatten ontwikkeld die ook hun kinderen kunnen helpen.
Samenvattend
Dyslexie is deels erfelijk, maar dit betekent niet dat het altijd wordt doorgegeven. Een combinatie van genetische aanleg en omgevingsfactoren bepaalt of een kind dyslexie ontwikkelt. Door vroeg te signaleren, de taalomgeving te verrijken en professionele hulp in te schakelen wanneer nodig, kunnen kinderen met dyslexie beter worden ondersteund in hun leerproces.
