Inleiding: omgekeerde letters bij kinderen
Veel ouders maken zich zorgen wanneer hun kind letters omgekeerd schrijft. Denk aan de b als d, of de p als q. Dit verschijnsel komt vaker voor dan je denkt, vooral bij jonge kinderen die net leren schrijven. In dit artikel leggen we uit waarom dit gebeurt, of je je zorgen moet maken, en wat je eventueel kunt doen om je kind hierbij te helpen.
Waarom schrijven kinderen letters omgekeerd?
Een normale fase in de ontwikkeling
Het spiegelen van letters is vaak een normale fase in de ontwikkeling van het schrijven. Het brein van een kind is nog volop bezig met het verwerken van vormen, richtingen en fijne motoriek. Veel kinderen spiegelen letters tussen de leeftijd van 4 tot 7 jaar, en dit verdwijnt meestal vanzelf met oefening en maturiteit.
De rol van ruimtelijk inzicht
Om letters correct te schrijven, moet een kind kunnen onderscheiden tussen links en rechts, boven en onder, en weten waar een letter moet beginnen. Dit ruimtelijk inzicht ontwikkelt zich geleidelijk. Wanneer dit inzicht nog niet volledig ontwikkeld is, kunnen omkeringen ontstaan. Dit is geen reden tot paniek, maar maakt deel uit van het leerproces.
Wanneer moet je je zorgen maken?
Langdurige verwarring na het zevende levensjaar
Wanneer een kind ouder is dan zeven jaar en nog steeds structureel letters blijft spiegelen, kan er meer aan de hand zijn. Dan is het raadzaam om verder te kijken naar eventuele onderliggende leerstoornissen zoals dyslexie of een vertraagde visuele ontwikkeling. In dat geval kan een specialist zoals een logopedist, orthopedagoog of dyslexiespecialist uitkomst bieden.
Andere signalen om op te letten
Naast het spiegelen van letters kan ook het verwisselen van woorden, moeilijkheden met klankherkenning of een trage leestempo wijzen op een mogelijke leerstoornis. Ook een lage motivatie voor lezen en schrijven kan een aanwijzing zijn. Toch is het belangrijk om het gedrag over een langere periode te observeren voordat er conclusies worden getrokken.
Wat kun je doen om je kind te helpen?
Oefening baart kunst
Blijven oefenen met lezen en schrijven helpt het brein om de juiste verbindingen te leggen. Besteed extra aandacht aan probleemletters zoals de b en d>, bijvoorbeeld door ezelsbruggetjes of visuele hulpmiddelen. Laat je kind rustig oefenen zonder druk, want positieve ervaringen zijn belangrijk voor het leerproces.
Gebruik van visuele ondersteuning
Kalenders met het alfabet, oefenwoorden op de muur of het meeschrijven met de vinger in zand of lucht kunnen allemaal helpen om de juiste letterrichting te automatiseren. Visuele ondersteuning maakt het leerproces interactiever en stimuleert meerdere zintuigen tegelijk.
Conclusie
Het spiegelen van letters is in veel gevallen een normale fase in de ontwikkeling van het schrijven. Pas wanneer het probleem aanhoudt tot na het zevende levensjaar en gepaard gaat met andere leerproblemen, is verder onderzoek aan te raden. Met geduld en oefening leert de meerderheid van de kinderen uiteindelijk correct schrijven.
